W austriackim prawie karnym w określonych przypadkach istnieje możliwość warunkowego zakończenia postępowania („Diversion”). Warto o tym wiedzieć, gdyż warunkowe zakończenie postępowania karnego w ten a nie inny sposób powoduje, że obwiniony/oskarżony nie widnieje w żadnym rejestrze karnym i nie musi odsiadywać kary w więzieniu.
„Diversion” jest alternatywnym środkiem zakończenia postępowania karnego bez orzeczenia o winie i zastosowania formalnych sankcji, jakimi są kara pozbawienia wolności lub kara w zawieszeniu.
Możliwość zastosowania „Diversion” istnieje tylko w przypadkach, gdy nie mamy do czynienia z ciężką formą kryminalności, jakim byłaby przykładowo śmierć człowieka i w ogóle inne czyny karalne, które są rozpatrzane przez sądy karne z udziałem ławników lub przysięgłych. Zastosowanie „Diversion” jest zatem możliwe w postępowaniu karnym prowadzonym przez jednego sędziego przed sądem rejonowym lub okręgowym.
Ponadto, aby warunkowo zakończyć postępowanie konieczny jest „wystarczająco ustalony stan faktyczny” („hinreichend geklaerter Sachverhalt”). To z kolei oznacza, że zarzucony czyn został już na tyle ustalony, że istnieje wysokie prawdopodobieństwo ukarania obwinionego/oskarżonego.
Czy obwiniony/oskarżony musi zatem przyznać się do winy, aby skorzystać z możliwości warunkowego zakończenia postępowania?
Otóż nie musi!
Jeżeli obwiniony/oskarżony „nie przełamie się na tyle”, aby przyznać się do winy (powiedzieć: „tak, przyznaję się”), ale oświadczy, że jest gotowy na zaproponowaną możliwość tego typu zakończenia postępowania, to taka wypowiedź jest z reguły wystarczająca.
Zatem przyznanie się do winy nie jest konieczne do zastosowania „Diversion”, jednak sąd/prokuraura żąda od podejrzanego/oskarżonego conajmniej „wykazania świadomości winy” i gotowości przejęcia odpowiedzialności za zdarzenie (co wystarczy, jeśli oskarżony na posiedzeniu sądu ustnie wyda taką deklarację).
Oczywiście głównie ważną rolę odgrywa fakt, czy oskarżony oświadczy, że jest gotowy przejąć odpowiedzialność za zdarzenie pod koniec posiedzenia sądu, czy też już na jego początku. Warunkowe umorzenie postępowania nie będzie raczej możliwe, jeśli oskarżony odczeka najpierw przeprowadzenia postępowania dowodowego i dopiero jeśli stwierdzi, że jednak dowody nie są dla niego korzystne oświadczy, że chciałby skorzystać z „Diversion”.
Dalsze przesłanki do zastosowania „Diversion” to zapłata kary pieniężnej lub odbycie świadczeń społecznych lub wyrównanie szkody lub nałożenie okresu czasu próbnego. Wyboru jednego z powyższych świadczeń dokonuje porkuratura/sąd, zatem obwiniony /oskarżony nie ma wpływu na wybór „kary”.
Warunkowe zakończenie postępowania w czasie trwania śledztwa może zaproponować prokuratura, natomiast po wniesieniu aktu oskarżenia w postępowaniu głównym oskarżony może sam również postawić wniosek o „Diversion”.
Reasumując, warunkowe zakończenie postępowania karnego nie oznacza przyznanie się do winy przez podejrzanego/oskarżonego a przy zastosowaniu tego środka podejrzany/oskarżony nie widnieje w żadnym rejestrze karnym (dochodzi tylko do zapisu w wewnętrzym/nie publicznym rejestrze prokuratury).